Trụ đá Vua A Dục - Ashoka Pillar Lumbini - Lumbini - Nepal
Bảo tàng Lumbini, khu Lumbini, quận Rupandehi, Tây Terai, Nepal
Trụ đá Vua A Dục ở trong khuôn viên bảo tàng Lâm Tỳ Ni (bảo tàng Lumbini), bên cạnh đền Hoàng hậu Mayadevi đánh dấu nơi hạ sinh của Đức Phật trong vườn Lâm Tỳ Ni. Trụ đá này là một trong rất nhiều trụ đá khác được xây dựng bởi Vua A Dục trong thời kỳ trị vì của ông vào thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên. Ngày nay, trong 19 trụ đá được tìm thấy, trụ đá nằm ở Lumbini tại Nepal là trụ đá có niên đại lớn nhất. Nguyên thủy trên đầu trụ đá này tượng hình một con ngựa, nhưng sau đó đầu hình con ngựa bị sét đánh gãy, chỉ còn lại thân trụ đá cao 6.7m. Đây là trụ đá có khắc dòng chữ xác nhận khu vực nơi sinh của Đức Phật.
Vào khoảng năm 249 trước Công Nguyên, Vua A Dục đã từng đến thăm Lâm Tỳ Ni, cho dựng lên ở đây bốn cây cột trụ bằng đá, ghi dấu nơi đản sinh của Đức Phật. Đến năm 1986, một nhà khảo cổ học người Anh tên là Cuningham đã khai quật được một trụ đá trong 4 trụ đá được Vua A Dục chôn xuống. Trên trụ đá có ghi: “Vua Piyadasi (A Dục) vào năm trị vì thứ hai mươi đã đích thân tới đây chiêm bái. Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã được đản sinh tại nơi đây, bốn trụ đá đã được dựng để đánh dấu nơi Đức Thế Tôn được sinh ra. Làng Lâm Tỳ Ni, nơi Đức Phật sinh được giảm thuế và tự hưởng tám phần”.
Về Vua A Dục, ông vốn là một vị vua Ấn Độ hung tàn với các cuộc chinh phạt đẫm máu. Sau cuộc chiến ở Kalinga (nay thuộc bang Orissa, Ấn Độ) với 100.000 người bị giết và 150.000 người bị thương, Vua A Dục đã nhận thức được sự tàn bạo của mình và quyết định quy y Tam Bảo để theo đuổi đường lối hòa bình đức trị. Sau này, trong chuyến chiêm bái Tứ Động Tâm - nơi ghi dấu bốn sự kiện trong đại trong cuộc đời và sự nghiệp hoằng hóa của Đức Phật Thích Ca, Vua A Dục đã cho khắc bia đá để làm dấu ấn đến đó, trong đó bao gồm trụ đá tại vườn Lâm Tỳ Ni. Tứ Động Tâm bao gồm: Lumbini (Lâm Tỳ Ni) nơi Phật đản sanh, Bodhgaya (Bồ Ðề Ðạo Tràng) nơi Phật thành đạo, Sarnath (Lộc Uyển) nơi Phật chuyển pháp luân-thuyết pháp lần đầu tiên cho năm anh em Kiều Trần Như và Kusinara (Câu Thi Na) nơi Phật nhập Niết bàn.